Та өмнө хаа нэгтээ, хэн нэгнээс цыган бүсгүйтэй таарч, түүнд задгай мөнгө өгөх гэж байгаад хэтэвчиндээ нэг ч төгрөггүй үлдсэн тохиолдлыг сонсож байсан уу? Гэхдээ энэ нь үнэхээр тэдний бусдыг ховсдох чадварын нөлөө юу эсвэл бусдыг хуурахад ашигладаг заль мэх юм болов уу? Ингээд цыган эмэгтэйчүүд бусдыг хэрхэн ховсоддог, өөрийн хохирогчийг хэрхэн сонгодог талаар хамтдаа сонирхоцгооё.
1. “Цыган” эмэгтэйн ховс гэж юу вэ?
Цыган эмэгтэйн ховс гэдэг нь ерөнхийдөө мэргэжлийн ховсын арга барил гэхээсээ илүү луйварчдын үйлдэл мэт харагддаг. Мэргэжлийн ховсын эмчилгээнд хамрагдсан хүмүүсийн хувьд уг ховсод төдийлөн автдаггүй бөгөөд тэд зүгээр л тухайн хүний тархины үйл ажиллагааг бага зэрэг алдагдуулах арга барилыг ашигладаг байна. Тиймээс цыганы ховс гэх зүйлд автсан хүний гадаад байдал нь гудамжинд явж буй хүмүүст ямар ч сэжиг төрүүлдэггүй байна. Эрдэмтэд одоог хүртэл цыган эмэгтэйн ховсын талаар гүйцэд судалж, энэ үнэхээр байдаг зүйл гэдгийг баталж чадаагүй бөгөөд үүнийг тэдний амьд гарахын төлөөх тэмцэл, тухайн ард иргэдийн уламжлал, соёл иргэншилтэй холбож тайлбарладаг аж.
2. Тэд хэрхэн хохирогчоо сонгодог вэ?
Ихэнхдээ цыган эмэгтэйн заль мэхэд тогтвортой бус сэтгэл зүйтэй, итгэмтгий, эсвэл сэтгэл зүйн хувьд хямарсан “эмэгтэй” хүмүүс өртдөг байна. Тэд тухайн эмэгтэйтэй яриа өдөж, өөрийн харах чадварыг хэлж, түүний бүх зовлон, шаналлыг харж байгаа талаараа дурддаг аж. Ингээд эцэст нь гараар мэргэлэх санал тавьж, үүний хариуд ердөө 50 рубль өгөхийг хүсдэг байна.
3. Тэд хэрхэн бусдыг ховсод автуулдаг вэ?
Сэтгэл зүйчдийн үзэж байгаагаар цыгантай шууд харьцаж болохгүй. Хэрвээ та цыганы нүдэнд түүнтэй харьцахад бэлэн байгаа нь ажиглагдвал тэр таны аливаа зүйлийг шүүмжлэх, тунгаах үүргийг гүйцэтгэдэг зүүн тархины үйл ажиллагааг алдагдуулж, харин биеийн хэлэмж дохиог илүүтэйгээр хүлээж авдаг баруун тархины үйл ажиллагаанд танд хүрэх, дуугаа өндөрсгөх, биеийн хөдөлгөөн хийх мэтээр хүчтэй нөлөөлдөг байна. Яг энэ байдалд байхдаа тухайн хүн аливааг бодох, шүүмжлэх чадваргүй болдог учир цыганы ховсод автсан мэт мэдрэмжийг авдаг аж.
Харин физиологичдын үзэж байгаагаар энэ үед тархинд хүчтэй өдөөлт үүсэж энэ нь тархины бусад хэсгийн үйл ажиллагааг дарангуйлдаг байна. Үүнийг “доминант” гэж нэрлэдэг бөгөөд доминант эхний ээлжид тархины үйл ажиллагааг бүрэн дарангуйлж, араас нь сэтгэл зүй, бие физиологийг бүрэн эзэмддэг аж.
Цыган эмэгтэйчүүд доминантын талаар төдийлөн мэдэхгүй байгаа ч тэдний хэрэглэдэг арга нь яг энэ арга юм. Үүний тулд тэд хохирогчид хүрэх, түүнийг илэх, цыган хэлээр нэгэн хэвийн зүйл ярих зэргээр хохирогчийг төөрөгдөлд оруулж, түүнийг бүрэн өөрийн эрхшээлд оруулдаг байна.
4. Ямар аргыг тэд ашигладаг вэ?
Дээр дурдсаны адилаар цыганууд өөрсдийгөө “төлөгч” гэж хэлдэг. Жишээлбэл: Тэр автобусны буудал дээр нэгэн гунигласан бүсгүйг харвал түүн дээр дөхөн очиж, багахан мөнгөөр бүх зовлон шаналлыг чинь арилгахад тусална гэж хэлнэ. Эсвэл олон хүний дунд хуримын бөгжгүй эмэгтэйг онцолж хараад түүнд хань ижилтэй болоход тусалж чадна гэж хэлэх нь ч бий. Үүнээс гадна тэр нэгэн хар шулам таныг хараасан байна гэж хэлж ч болно. Мэдээж, энэ бүх зүйлийг сонссон эмэгтэй хүн сэтгэл зүйн хувьд тогтвортой байж чадахгүй бөгөөд цыган эмэгтэйд найдаж, өөрийн ирээдүйн амьдралыг засахыг хүснэ.
Эцэст нь тэрээр зүгээр л таны сайхан сэтгэлд итгэж, танаас бага зэрэг мөнгө гуйх бөгөөд түүний гол зорилго нь таны түрийвчинд байгаа мөнгийг харах явдал юм. Эсвэл тэр аль хэдийн таны гар дээр байгаа алтан бөгж, эсвэл зүүлтийг харсан ч байж болно. Тиймээс цыгантай хэзээ ч ярьж болохгүй бөгөөд ярьсан ч түрийвчээ огт гаргаж болохгүй. Ер нь л аюул эрсдэлээс өөрийгөө сэргийлж гудамжны төлөгчийг холуур тойрсон нь дээр.
5. Хэн цыганаас айх хэрэггүй вэ?
Аз жаргалтай, өөртөө итгэлтэй, аливаа зүйлийг ухаалгаар шийдвэрлэж чаддаг хүмүүс цыганы хохирогч болохгүй хэмээн та үзэж байвал энэ бол эндүүрэл. Эрдэмтдийн үзэж байгаагаар цыганы хууран мэхлэлтэд автах эсэх нь тухайн хүний тархины үйл ажиллагаатай холбоотой гэнэ.
Харин сэтгэл судлаачдын үзэж байгаагаар хүн өөрийн хүслээр л ховсод автах боломжтой бөгөөд хэрвээ энэ төрлийн зүйлд огт итгэдэггүй бол хэн ч таныг ховсдож чадахгүй гэжээ.
