-Эмэгтэй хүний хувьд онцгой бaйдлын aврaх aлбaнд зүтгэх нь их ховор шүү дээ. Яaгaaд энэ мэргэжлийг сонгох болсон тaлaaр яриaгaa эхэлье.
-Нaмaйг Отгонтөгсийн Отгон-Эрдэнэ гэдэг. Би 22 нaстaй. Онцгой бaйдлын aлбaн хaaгч болох нь миний бaгын минь хүсэл мөрөөдөл бaйсaн. Тийм ч учрaaс хүсэл мөрөөдлийнхөө дaгуу дотоод хэргийн их сургуульд 2014 онд элсэн сурaлцaж 2019 онд сaлaaн зaхирaгчaaр төгссөн. Мaнaй гэр бүлийнхэн цэргийн хүмүүс бaйдaг учир энэ мэргэжилд дурлaхaд минь нөлөөлсөн гэж боддог. Мэргэжлээрээ aжиллaaд aрвaннэгэн сaр болж бaйнa. Мaнaй 63 дугaaр aнги дөрвөн сaлaaн зaхирaгчтaй хaмгийн aнхны эмэгтэй сaлaaн зaхирaгч болж ирсэндээ мaш их бaхaрхдaг.
-Олон эрчүүдийг манлайлж удирдаж, нэгтгэн ажиллахад хэр хэцүү байдаг вэ?
-Салаан дарга хийнэ гэдэг нь хэр баргын хүн хийгээд байхаар амар ажил биш. Тэр дундаа эмэгтэй хүн салааг удирдана гэдэг маш том хариуцлага, тэсвэр тэвчээр шаардсан ажил. Тийм учраас ажлын хамт олон минь ойлгож, дэмжиж өгдөг учир харьцангуй гайгүй. Нэг нэгэндээ дэм болж нэг нь нийтийнхээ төлөө гэсэн сэтгэлээр ажилладаг учир энэ хамт олонтойгоо ажиллах сайхан байдаг. Ер нь эрэгтэй хүмүүстэй хамт ажиллахын тулд эмэгтэй хүн тэвчээртэй, хүний үг дааж чаддаг байх хэрэгтэй. Хэтэрхий зөөлөн байвал бас хэцүү. Хэдийгээр нас бага ч гэсэн салаан захирагч л бол захирагч, яг л дүрмээрээ явна. Нас бага гээд үгэнд орохгүй асуудал бол гарахгүй. Мөн салаан захирагч гээд би муухай аашлаад байж болохгүй аль болох салаагаа нэгтгэж дотно уур амьсгал бүрдүүлж байхыг хичээдэг.
-Онцгой байдлын албанд салаан захирагчаар ажиллаж байгаа эмэгтэй албан хаагчид зөөн байдаг байх. Яг хэдэн эмэгтэй албан хаагч ажилладаг вэ?
-Онцгой байдлын албанд салаан захирагчаар ажилладаг эмэгтэй хүн цөөхөн байдаг. Нийслэлийн хэмжээнд 10 гаруй эмэгтэй салаан захирагч ажилладаг. Хөдөө орон нутагт тодорхой хэмжээний эмэгтэй салаан захирагчид ажилладаг.
-Эмэгтэй салаан захирагч гэхээр хүмүүс хэрхэн хүлээж авдаг вэ?
-Би их жижигхэн учраас гал дээр очих үед намайг хүмүүс хараад их гайхдаг. Энэ хүн энд юу хийх байгаа юм бол гэсэн харцаар хардаг. /инээв/ Салаан захирагч гэхээр хүмүүс итгэдэггүй эрэгтэй аврагчид дээр очоод байдаг. Тэгээд л салаагаа удирдан галаа бүрэн гүйцэд унтраагаад л явах үед маш сайхан байдаг.
-Салаан захирагчаар арваннэгэн сар ажиллаж байгаа гэлээ. Энэ хугацаанд хэдэн гал түймэрт явж, хэдэн хүний амь нас аварсан бэ?
-Арваннэгэн сар ажиллах хугацаандаа галын 70 гаруй дуудлагад явсан. Ингэхдээ 200 сая төгрөгийн эд зүйлс хамгаалж, 200 гаруй хүний амь насыг авсан байдаг.
-Хамгийн анхны галын дуудлага аваад явж байхад ямар мэдрэмж төрж байсан вэ?
-Сургуулиа төгсөөд хамгийн анх Баянгол дүүргийн гал түймэр унтраах 18 дугаар ангид томилогдож ажиллаж байсан. Миний хамгийн анхны галын дуудлага хоёр дахь ээлжид минь ирж байсан. Тухайн үед “Эрин” хороолол шатаж байна гэх дуудлага аваад явж байхад маш их айж сандарч байсан. Хэчнээн айж сандарч байсан ч туршлагатай гал сөнөөгчид минь надад тусалж, сэтгэлийн хүч өгч байсан учраас анхныхаа дуудлага дээр амжилттай ажилласан. Галаа унтраачихаад анги руугаа явах нь хамгийн сайхан мэдрэмж.
-УИХ-т гарсан гал түймэр үеэр та ганцаараа эмэгтэй салаан захирагчаар ажилласан. Тухайн үед нөхцөл байдал ямар байсан бэ?
-Тухайн үед биднийг очиход Улсын их дэлгүүрийн дээврийн хэсэг бүрэн галд автсан байсан. Манай анги Улсын их дэлгүүрийн зүүн хойд талд машин техникээ байрлуулж, галыг унтраах бодис өгөхөөр ажилласан. Сунасан шатан дээр манай ангийн алба хаагч ус цацаж ажилласан. Өндөр шатан дээр туршлагатай гал сөнөөгч л ажилладаг. Ямар гал дээр ямар бодис хэрэглэх вэ гэдгийг цаанаас нь зааж өгсөн байдаг. Их хэмжээний утаажилттай үед галыг усаар саармагжуулж, тархалтыг нь дарах ёстой байдаг юм.
Би өмнөх өдөр нь ээлжтэй байсан учраас өчигдөр анги дээрээ бэлтгэл, бэлэн байдлаа хангаж байсан. Эхлээд үндсэн ээлж гурван машинтай Улсын их дэлгүүрийн галын голомтод очсон. Нэмэлтээр бэлтгэл ээлжийнхэн хүч нэмэгдүүлж очиж ажилласан. Монголын маань нүүр царай болсон Улсын их дэлгүүрт гал гарч, шатсанд харамсаж байна.
-Хамгийн том гал түймрийнхээ талаар ярихгүй юу?
-Манай хамт олны хувьд өмнө нь томоохон галын голомтод ажиллаж байсан. Харин миний хувьд анхны том галын голомт бол Улсын Их Дэлгүүрийн гал түймэр байлаа.
Манай гал түймэр унтраах 63 дугаар анги нэгдүгээр зэрэглэлийн анги гэж явдаг. Энэ нь хамгийн их дуудлага ирдэг анги гэсэн үг. Хоёрдугаар зэрэглэлийн ангид дуудлага харьцангуй бага ирдэг гэсэн үг л дээ. Тийм учраас манай анги бол нийслэлийн есөн дүүргийнхээ хамгийн их дуудлага хүлээн авч ажилладаг анги.
-Энэ хариуцлагатай албанд ажиллахад гэр бүлийн дэмжлэг туслалцаа хамгийн чухал. Гэр бүлийнхээ талаар бидэнд ярихгүй юу?
-Би аав, ээж, ах, хоёр дүүтэйгээ зургуулаа амьдардаг. Миний ах Төв аймгийн цагдаагийн газарт мөрдөн байцаагчаар ажилладаг. Миний аав Хууль сахиулахын их сургуульд жолоочоор ажилладаг, цэргийн хүн. Тиймээс манай гэрийнхэн цэргийн амьдралыг мэддэг учир намайг их ойлгож дэмждэг. Одоогоор гэр бүл зохиогоогүй учраас аав ээж хоёр минь л миний ар талыг бүрэн хариуцаж санаа зовох юмгүй ажлаа хийхэд минь тусалж байна.
-Та энэ ажлынхаа юугаар нь илүү бахархдаг вэ?
-Галын дуудлага аваад маякаа асаагаад явах үе сэтгэл их түгшинэ. Мөн хүний алтан амь авдаг учраас ажлаараа маш их бахархдаг. Ажлаа дууссаны дараа иргэдээс урмын үг сонсох маш сайхан байдаг.
-Арваннэгэн сарын хугацаанд ажиллаж байх хугацаандаа 200 гаруй иргэний амь насыг аварсан гэлээ. Тэдгээр хүмүүс буцаж тантай холбоо барьж баярласан сэтгэлээ илэрхийлдэг үү?
-Маш олон хүн баярласан сэтгэлээ илэрхийлдэг. Бид чинь тэдгээр хүмүүсийн урмын үгээр тэжээгдэж явдаг хүмүүс шүү дээ.
-Яаралтай дуудлага аваад явахад жолоочид нар галын машинд зам тавьж өгөх шаардлагатай байдаг. Манай жолооч нар зам тавьж өгөх тал дээр хэр байна вэ?
-Сүүлийн үед жолооч нар их ойлгож эмнэлэг, галын машинуудад зам тавьж өгдөг болсон. Өмнө нь шууд хашаад зогсчихдог байсан шүү дээ одоо харьцангуй гайгүй болсон.
-Галын дуудлагаар явахад хүндрэлтэй зүйлс нь юу вэ?
-Гэр хороололд гарсан галын дуудлага дээр очихоор мухар гудамж ихтэй, зам гарц нь чөлөөгүй, орох гарц нь хаалттай, машин багтахааргүй нарийн гудамж гэх мэт хүндрэлээс болоод удаж очих тохиолдол их байдаг. Мөн байруудын гадаа машин тавих зогсоол талбай байдаггүй учраас цаг алдах хүндрэл их гардаг. Харин техник тоног төхөөрөмжийн хувьд орчин үеийн багаж хэрэгсэл хэрэглэдэг.
-Ярилцсанд баярлалаа. Танд амжилт хүсье.
Эх сурвалж: itoim.mn
