Та эх оронч уу??? 

СЭДВИЙН ЭХЛЭЛД…

Та эх оронч уу???

Энэ асуултаас бичвэрээ эхэлж байгаадаа хүлцэл эрж байна. Монгол улс хөгжихийн тулд энэ асуултын хариултыг олохоос өөр сонголт алга.

            Өнгөрөгч гучин жил “АРД ТҮМЭН” гэдэг үгийг хамгийн чангаар хашгирсан хүмүүс бол “МОНГОЛ” улсын хөгжлийг 30 -н жилээр гацаасан хүмүүс. Та миний зурагласан хүснэгтийн аль талд нь зогсох вэ?

Өдгөө монгол улсад хэлдэггүй хийдэг хүмүүс нь цөөрчихсөн учраас дүр эсгэсэн ардчилал мэт дүр эсгэсэн эх орончдын бүхэл бүтэн арми бий болжээ.

            Тэдний хоосон үгээр гучин жил монголчууд гэдсээ тэжээх гэж хичээлээ, бас тэдэнд итгэлээ. Гэтэл өнөөдөр улсын их хурлын гишүүнийг гэмт хэрэг хийсэн ч шалгахгүй байх хууль санаачлах хүртлээ тэд биднийг тохуурхаж байгаа нь бодит үнэн.

            Нийтлэлч Баабар гучин жил тоть шиг ганцхан зүйлийг л хэлж бичсэн. Тамгатай хутагтууд гэдэг шиг төрийн тамга атгасан аймаг сумын засаг дарга нар бүгд өөрсдийнхөө тусгаар улсыг бий болгож, хөрөнгө оруулалт хийж байгаа уул уурхайн дотоод гадаадын компаниудыг шантаажлах болсон нь монголыг хөгжүүлэхгүй байгаа хамгийн том чөдөр тушаа. Тэгэхээр засгийн газар нь хуулийнхаа дагуу л ажиллаад хариуцлагатай уул уурхайг бодлогоор дэмжих, аж ахуйн нэгжүүд нь улсад татвараа төлж төсөвт дэм болох ийм л энгийн гаргалгаа монгол улсыг хөгжүүлнэ.

ДҮР ЭСГЭСЭН ЭХ ОРОНЧДЫН БАЛАГ

Баялаг бол төрийн өмч гэж хэлэх мөртөө өнөөх баялгийнхаа ашгийг нь зөвхөн өөрөө л халааслах гэсэн хүсэлтэнгүүд хөдөө орон нутгаар дүүрэн болжээ. Гадны хөрөнгө оруулалтыг хөөж туугаад жагсаж цуглаад л тэргүүн эгнээнд нь явж байгаа нөхөр эцэстээ хэлэлцээрийн ширээний ард сууж өөртөө, хувьдаа ашигтай гэрээ байгуулах жишээний. Тэд эх орончийн дүртэй шуналын туламнууд гээд хэлчихэд буруудах зүйлгүй. Дүр эсгэсэн эх орончдын балгаар монгол улс “DEFAULT”  буюу дампуурлаа зарлах дөхөж байсан удаатай. Амаараа эх орноо хамгаалах мөртөө амиа тулахаар өөрийнхөө халаасыг түнтийлгэж түнийгээ хамгаалдаг эх орончид монголыг муухай харагдуулж гадны хөрөнгө оруулагчдыг үргээж байгааг хэрхэн шийдэх вэ? Уг нь бол монгол улсын засгийн газар нь хуулиа бариад хулгайч эх орончдоо цэгцлэх учиртай. Байгаль эх сүйдэж байна гэдэг ч үнэндээ байгалийн баялгийн бүх л лиценз гэрээний ард мөнөөх л эх орончид нуугдаж өөрсдийнхөө талын хүмүүсийг уул уурхайн компаниудад шургуулж халаасаа улам бүр зузаалдаг систем бий болтлоо томорчихоод байна.

ХӨГЖИХ ГАРЦ БА ШИЙДЭЛ

Харин үйлдлээрээ жинхэнэ эх орончид нь баялаг бүтээж монголын хөгжилд нэмэр болохоор ажиллаж явна. Хариуцлагатай уул уурхайг бий болгохын тулд зам тавьж сум орон нутгийн бүтээн байгуулалтанд хөрөнгө оруулж, сургууль цэцэрлэгийн барилга дотуур байрыг тордож янзлах мөнгийг нь олж өгч байх жишээтэй. Монголчуудын өмнө тулгамдаад тулгараад байгаа асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд мөнгө л хэрэгтэй. Төсөв нэмэгдэж төр хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагаа шинэ шатанд гарч хуулийн хүрээнд байж гэмээнэ улсын хөгжлийг сая ярих учиртай. Монгол улсын 330 сум сууринг хөгжүүлэх дараагийн Цогтцэцийг бий болгох нь жинхэнэ эх орончдын үүрэг бас хариуцлага.

            Эцэст нь хэлэхэд цорын ганц үнэн гэж бий. Уул уурхайн салбарыг гацааж байгаа дүр эсгэсэн эх орончдоо бүх шатанд нь цэгцэлж МОНГОЛ улс хуультай тэр хууль нь хэрэгждэг улс гэдгийг харуулж гэмээнэ дараагийн шатны хөгжил яригдана. Тиймээ бид уул уурхайн салбарыг муухай харагдуулж муулж яваа эх орончийн баг зүүсэн хүмүүсийг ил цагаан баримттайгаар цувралаар хүргэх болно. Тэд бол эх орончид бус баялагтаа эзэн болох гэсэн ард түмний хүсэл дээр тоглож, одоо л жагсая эх орноо хамгаалая хэмээн хамгийн чангаар хашгирч хамгийн их ашиг хүртэгчид юм.